Tarihi eser hırsızlığına geçit vermeyen Türkiye Irak’a tarihi miraslarını teslim etti.
Hatay Cilvegözü sınır kapısından geçtiğimiz yıl Türkiye’ye sokulmak istenilen tarihi eserler doğduğu topraklar olan Irak’a iade edildi.
Anadolu’dan kaçak yollarla yurt dışına çıkarılarak dünyanın en seçkin müzelerinde sergilenen tarihi mirasının hassasiyetle izini süren Türkiye, başka ülkelerin tarihi eserlerine de sahip çıkıyor ve kendi toprakları üzerinden kaçakçılığa izin vermiyor.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, 3 Şubat 2008'de Cilvegözü gümrük kapısında bir tırda yapılan denetim sırasında kaçak yollarla yurda sokulmak istenilen ahşap ve prinçten üretilmiş toplam 80 adet obje ile ipek halıyı Iraklı yetkililere teslim etti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi uzmanlarınca yapılan incelemeler neticesinde etnografik nitelikte kültür varlığı olduğu tespit edilen eserler; 20 ipek halı, 49 parça mobilya takımı, 2 soba, 2 kapı kanadı, 1 dolap, 2 sandık, 4 ile toplam 80 parçadan oluşan obje.
Bakan Yardımcısı Nadir Alparslan’ın iadesini sağladığı tarihi eserler arasında ayrıca, Irak kökenli olduğu tespit edilen ve Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü’nde koruma altında tutulan ve M.Ö. 2 bin yılına tarihli bir adet de silindir mühür bulunuyor.
Türkiye Irak’a Eserlerin İadesi Talebinde Bulundu
Cilvegözü gümrük kapısında 3 Şabat 2018 tarihinde yakalanarak, kültür varlığı olduğu tespit edilen eserler Reyhanlı Cumhuriyet Başsavcılığına verilen bilginin ardından Hatay Arkeoloji Müzesi Müdürlüğünde korumaya alınmıştı.
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü aracılığıyla İnterpol ile temas kurulduktan sonra eserlerin ait olabileceği değerlendirilen ülkeler ile irtibat sağlayan Türkiye makamları köken araştırması yaptı.
Irak’ın, eserlerin kendisine ait olduğunu İnterpol üzerinden Türkiye’ye bildirmesi üzerine gerek kolluk gerekse diplomatik kanallardan irtibata geçilerek bilgi alışverişi sağlandı ve eserlerin kökeni kesinlik kazandı.
Reyhanlı 1. Ceza Mahkemesinin eserlerin müsaderesine karar vermesi üzerine Irak tarafına bilgi verildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye’nin uluslararası sorumlulukları ve kültür varlıklarının yasa dışı yollarla yerlerinden edilmesine karşı olan tutumu çerçevesinde eserlerin Irak’a iade edilmek istendiğini iletti.
Ayrıca, Irak kökenli olduğu tespit edilen ve Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü’nde koruma altında tutulan ve M.Ö. 2 bin yılına tarihlenen bir adet silindir mühür de Kültür ve Turizm Bakanlığınca Irak tarafına iade edilmek üzere Hatay Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü’ne nakledildi.
Dünyaya tarihi eserlerin doğduğu topraklarda sergilenmesi mesajını sıklıkla ileten Türkiye bu adımı atarak hem UNESCO 1970 Kültür Varlıklarının Yasadışı İthal, İhraç ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesine Yönelik Alınacak Tedbirlere İlişkin Sözleşmesi’nden doğan hak ve sorumluluklarını yerine getirmiş oldu hem de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2003 yılında kabul ettiği 1483 numaralı kararının 7’inci paragrafının uygulanmasına gösterdiği hassasiyeti gözler önüne serdi.
(20.09.2019)