Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı’nın 3. Millî Kültür Şûras’ında da belirttiği gibi bulunduğu coğrafyanın kültürel mirasının korunması konusunda büyük bir hassasiyet gösteren Türkiye, bunun için uluslararası kuruluşlarla ortak çalışmalar yürütüyor.
Son yıllarda bu kapsamada birçok çalışmaya imza atan Kültür ve Turizm Bakanlığı, Irak’a ait tehlike altındaki kültür varlıklarının korunması için de harekete geçti.
Geçtiğimiz yıl Uluslararası Müzeler Konseyi’nin (ICOM) Suriye için hazırladığı Kırmızı Liste’nin Türkçeye çevrilmesini sağlayan Bakanlık, şimdi de Irak için hazırlanan, “Acil Kırmızı Liste: Irak’ın Tehlike Altındaki Kültür Varlıkları” broşürünün Türkçeye çevrilmesini sağladı.
ICOM tarafından 2015 yılında hazırlanan Irak Acil Kırmızı Listesi, Kültür ve Turizm Bakanlığının, Amerikan İlmi Araştırmalar Enstitüsü (ARIT) ile birlikte yürüttüğü çalışmalar kapsamında tercüme edildi. Basılan broşürler Türkiye’deki müzeler, koleksiyoncular, gümrükler, emniyet birimleri ve ilgili tüm paydaşlara dağıtılıyor.
Irak Acil Kırmızı Listesi, Irak’ın yıkım, yağma, hırsızlık, kaçakçılık ve yasadışı yollarla ticaret tehlikelerine maruz kalabilecek eserleri içeriyor.
Hazırlanan bu liste, yasadışı ticaret olasılığı yüksek kültür varlıklarını kategori veya türlere ayırarak tehlike altında olan ve korunması gereken Irak kökenli objelere tanı konabilmesine yardımcı olabilmeyi amaçlıyor. Liste, Irak’tan çalınan kültür varlıklarından ziyade, kültürel miras kurumlarının envanterinde kayıtlı Irak kökenli eserlerden oluşuyor. Müzeler, müzayede evleri, sanat tacirleri ve kolleksiyoncular bu tarz eserlerin kökenlerini ve ilgili yasal evrakı dikkatle ve tam olarak araştırmadan eserleri satın almamaları konusunda uyarılıyor.
Somut ve somut olamayan doğal ve kültürel mirasın günüzde ve gelecekte korunmasını sağlamayı amaç edinen ICOM’un hazırladığı ‘Kırmızı Liste’ler belirli ülkelerden kaçırılan kültür varlıklarının yasa dışı ticaretini engellemek üzere tasarlandı.
ICOM tarafından daha önce hazırlanmış ilk Acil Durum Kırmızı Liste olan 2003 tarihli Irak’ın Tehlike Altındaki Kültür Varlıkları Acil Kırmızı Listesi sayesinde çok sayıda yağmalanmış kültür varlığı ele geçirildi.
(22.03.2017)