Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Bakanlığının 2017 yılı bütçesi üzerine yaptığı sunumda, 2016'nın sadece Türkiye’de değil Suriye, Irak, Fransa, Pakistan, Belçika ve dünyanın birçok köşesinde, bombaların ardı ardına patlatıldığı bir yıl olduğunu belirtti.
Yaşanan acılara ve küresel teröre karşı insanlığın ortak bir duruş ve söylem geliştiremediğine işaret eden Bakan Nabi Avcı, çağrılarına uluslararası toplumdan gerekli yanıtı alamadıklarını söyledi.
Terörizmin, ekonomiyi de olumsuz etkilediğinin altını çizen Bakan Nabi Avcı, küresel olan turizm sektörünü son zamanlarda terörizmin hedef aldığını dile getirdi. Bakan Nabi Avcı, son yıllarda artan terörün tüm insanlığı hedef aldığını, aynı zamanda, özellikle güvenlik kaygısıyla seyahatlere engel olarak, birçok ülkede turizm sektöründe durgunluğa yol açtığını kaydetti.
Bakan Nabi Avcı, Dünya Seyahat ve Turizm Örgütünün 2014 yılı rakamlarına, göre Avrupa’nın gayri safi yurtiçi hasılasına katkısı 780 milyar dolar olan ve GSYİH'sının yüzde 3,4’ünü oluşturan turizm sektörünün, 2016'da tüm dünyada turistik destinasyonlarda zorlu bir sürece girdiğini söyledi.
Türkiye'nin 2016'da sadece geleneksel olarak tanımlanabilecek bir teröre maruz kalmadığının altını çizen Bakan Nabi Avcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Başkentin göbeğinde bomba patlatan, kendi insanına silah sıkan ve tanklarla halkının üzerine yürüyen, devlet kurumlarına sızmış yeni bir terör yapılanması olan FETÖ'nün darbe girişimine de tanık olunmuştur. Ancak millet, 15 Temmuz’da tek yürek, tek vücut olmuş, kendisini esarete, zulme, kaosa mahkûm etmek isteyenlerin heveslerini kursaklarında bırakarak bir kahramanlık destanına imza atmıştır.
Yine, 2016 yılı Rusya ile geçici bir kriz döneminin yaşandığı bir yıl olmuştur. Ancak sorunun çözümü yönünde karşılıklı olarak önemli adımlar atıldığı, geleceğe daha güvenle bakacağımız ve sektörde karşılıklı olarak yaralarımızı saracağımız yeni bir döneme 'merhaba' dedik. Dünyanın en fazla turist çeken 6'ncı, Avrupa’nın ise 4'üncü ülkesi konumunda olan ülkemizin turizm sektöründe, 2023 hedeflerine ulaşabilmesi, niteliği itibarıyla kırılgan bir sektör olan turizmin, dünya genelinde yaşanan olumsuzluklardan ve bölgesel gelişmelerden en az düzeyde etkilenmesi amacıyla etkin tedbirler aldık."
Bu kapsamda toplam maliyeti 543 milyon lira olan, sektöre 255 milyon lira hibe desteğiyle 288 milyon lira ödeme yapılmasını içeren Turizm Acil Eylem Planı Destek Paketini, bu yıl uygulamaya koyduklarını anımsatan Avcı, "Bakanlık olarak, varış noktalarımızı tek bir pazara bağlı kılmadan, pazar ve ürün çeşitliliğini destekleyecek, böylece kriz dönemlerindeki yönetimi etkinleştirecek bir yaklaşımla çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Turizm sektöründe küresel gelişmelere anında cevap veren bir refleksle hareket eden Bakanlığımız, kültürel değerlerimizi ön plana çıkararak ürün ve varış noktası çeşitliliğini sağlayarak kültür ekonomisi ile turizm sektörünü buluşturmak için de etkin tedbirler almaktadır." ifadelerini kullandı.
82 Müzede Çalışmalar Sürüyor
Bakanlığa bağlı 198 müze, 138 ören yeri ve 220 özel müzenin, faaliyetlerini sürdürdüğünü, müze ve ören yerlerini 2016'nın ilk 9 ayında, 14,4 milyon kişinin ziyaret ettiğini aktaran Bakan Nabi Avcı, en çok ziyaret edilen müzelerin sırasıyla Konya Mevlana Müzesi, Topkapı Sarayı Müzesi ve Ayasofya Müzesi olduğunu bildirdi.
Bu yıl açılması planlanan 16 müzeden 3'ünün açıldığını, 6 müzenin açılışa hazır olduğunu, 7’sinin de yıl sonuna kadar tamamlanarak açılışa hazır hale getirilmesinin hedeflendiğini belirten Bakan Nabi Avcı, "2016'da 27 yeni müze yapımı ve yenileme projesine ek olarak, 55 uygulama işi ile toplam 82 müzede çalışmalar devam etmekte olup, bu çalışmaların 2017 yılında tamamlanmasını öngörüyoruz." dedi.
Dünya Miras Listesi'ndeki varlık sayısının 2016'da listeye alınan "Ani Arkeolojik Alanı" ile 16'ya yükseldiğini aktaran Bakan Nabi Avcı, Geçici Liste'de yer alan "Afrodisias Arkeolojik Alanı"na ait adaylık dosyasının Dünya Miras Merkezine iletildiğini, Göbeklitepe'ye ait dosyasının da 1 Şubat 2017’de Dünya Miras Merkezi'ne gönderilmesinin planlandığını söyledi. Bakan Nabi Avcı, Dünya Geçici Miras Listesi'ndeki varlık sayısının da 69'a yükseldiğini dile getirdi.
Bakan Nabi Avcı, 2016’da tespit ve tescil çalışmaları kapsamında, Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurullarınca 914 sit alanı ile bin 531 taşınmaz kültür varlık sayısının varlığının tescillendiğini, ülkede toplam 15 bin 754 sit alanı, 102 bin 280 taşınmaz kültür varlığı bulunduğunu kaydetti.
Yerli Bilim Heyetlerince Gerçekleştirilecek Kazılara 40 Milyon Aktarılacak
Bakanlıkça 2016'da toplam 509 kazı ve araştırma faaliyeti gerçekleştirildiğini, çalışmalar için 18,2 milyon lira ödenek kullanıldığını aktaran Bakan Nabi Avcı, 2017'de de 600'e yakın kazı ve araştırma çalışmasının planlandığını, yerli bilim heyetlerince gerçekleştirilecek kazılara 40 milyon lira ödenek aktarılmasının öngörüldüğünü sözlerine ekledi.
Üzerinde taşınmaz kültür varlığı bulunan tescilli taşınmazlar ile sit alanlarında kalan ve kesin yapılanma yasağı getirilen özel mülkiyetteki taşınmazların kamulaştırıldığını veya hazine arazileriyle takas edildiğini belirten Bakan Nabi Avcı, Bakanlığın kamulaştırma ödeneğinin 2003'e kıyasla 2016'da 38 kat arttığını, bugüne kadar toplam 198,5 milyon lira kamulaştırma ödeneği kullanıldığını söyledi.
Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, bu yıl 17 ilde 88 taşınmazın kamulaştırma çalışmalarının başladığını, 2017'de kamulaştırma çalışmalarına devam edileceğini belirtti.
Kültür ve sanat alanında faaliyet gösteren yatırımcı ve girişimcilerin teşvik edilmesi kapsamında 2006'dan bugüne kadar 94 kültür belgesinin düzenlendiğini, 2009-2016'da 16 tesise 868 bin lira enerji desteği geri ödemesi yapıldığını aktaran Bakan Nabi Avcı, kültürel alanda sponsorluğun teşviki amacıyla 2008'den bugüne kadar 86 kurum ve kuruluşa vergi indirimi sağlandığını kaydetti. Bakan Nabi Avcı, 2017'de de bu teşviklerin artarak devam ettirilmesinin planlandığını belirtti.
Türkiye 2015'te En Fazla Turist Çeken 6'ncı Ülke
Türkiye'nin 2015 yılı itibarıyla dünyanın en fazla turist çeken 6'ncı ülkesi olduğunu vurgulayan Bakan Nabi Avcı, bu başarının, son 12 yılda büyük ivme kazanan teşvik politikaları sayesinde elde edildiğine dikkati çekti.
Dünyada ve bölgede yaşanan ekonomik ve siyasi sorunlar nedeniyle 2015'te Türkiye'yi ziyaret eden turist sayısının 2014'e göre yüzde 0,84'lük azalışla 39 milyon 478 bin olarak gerçekleştiğini hatırlatan Bakan Nabi Avcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"2016 yılı Ocak-Haziran döneminde ülkemizi ziyaret eden turist sayısı, 2015'in aynı dönemine göre yüzde 20,71 azalış göstererek 13 milyon 62 bin kişi olarak gerçekleşmiştir. Turizm gelirimiz, 2015 yılı itibarıyla TÜİK verilerine göre 31,5 milyar dolardır. 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 12 milyar dolar olan turizm gelirimiz 2016 yılı Ocak-Haziran döneminde yüzde 28'lik azalış göstererek 9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu olumsuz gelişmelere rağmen Dünya Turizm Örgütü verilerine göre, ülkemiz turizm gelirinde sıralamasını koruyarak 2015 yılında dünyada 12'nci sırada yer almıştır."
Bakan Nabi Avcı, 2006'dan itibaren belgeli turizm yatırım ve işletmelerine enerji desteği kapsamında, bu yıl 13,3 milyon liralık destek sağlandığını kaydetti.
28 Turizm Merkezinin 23'ünün Planları Tamamlandı
Bugüne kadar, 73 Termal Turizm Merkezi ve 3 Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ilan edildiğini bildiren Bakan Nabi Avcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sağlık Turizminin Geliştirilmesi Programı kapsamında, Bakanlığımızca ülke genelinde ilan edilen 73 Termal Turizm Merkezi ve 3 Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinde termal sağlık turizmi hizmeti sunan veya sunabilecek tesislerin envanterinin çıkartılması, potansiyel tespiti ve fizibilite çalışmalarının tamamlanması için ayrılan 2016 yılı bütçesi, 1,5 milyon liradır. Ayrıca program kapsamında; Bakanlığımızca önerilen Afyonkarahisar Ömer Gecek, Ankara Haymana, Yalova, Nevşehir Kozaklı ve Eskişehir Kızılinler termal turizm merkezlerinde çevre düzeni planı, imar planı çalışmalarıyla jeotermal su dağıtım projelerinin hazırlanarak yapılması planlanmaktadır. Bununla birlikte, ülke genelindeki termal bölge ve merkezlerde kaynak koruma alanı etüt çalışmaları, jeolojik ve jeoteknik etüt, sondaj, su dağıtım proje ve uygulamalarının yapılması hedeflenmektedir. Bakanlığımızca kış sporları turizminin geliştirilmesi amacıyla ilan edilen toplam 28 Turizm Merkezi/Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinin 23'ünün planları tamamlanmış olup, yaklaşık 80 bin yatak kapasitesine ulaşılması hedefleniyor."
Bakan Nabi Avcı, turizmin çeşitlendirilmesi çalışmaları kapsamında kış turizminin Türkiye'deki potansiyelinin tespiti ve öncelikli alanların belirlenmesi amacıyla, "Kış Turizmi Strateji Belgesi ve Eylem Planı" hazırlandığını belirterek, Kayak Federasyonuyla yapılan görüşmeler neticesinde de Türkiye'nin kayak potansiyelinin tespiti için kapsamlı bir araştırma başlatacaklarını bildirdi.
Kış Turizmi Strateji Belgesi ve Eylem Planı Hazırlandı
Bakan Nabi Avcı, turizmin çeşitlendirilmesi çalışmaları kapsamında kış turizminin Türkiye'deki potansiyelinin tespiti ve öncelikli alanların belirlenmesi amacıyla, "Kış Turizmi Strateji Belgesi ve Eylem Planı" hazırlandığını belirterek, Kayak Federasyonuyla yapılan görüşmeler neticesinde de Türkiye'nin kayak potansiyelinin tespiti için kapsamlı bir araştırma başlatacaklarını bildirdi.
Bakan Nabi Avcı, Karadeniz Bölgesindeki yaylaların bütüncül planlamayla değerlendirilmesi, yayla turizminin konaklama olanaklarının geliştirilmesi ve konaklama sürelerinin arttırılmasına yönelik çalışmaların da sürdürüldüğünü aktardı.
Fatih Sultan Mehmet'in hususi kitaplığında bulunan temel bazı klasiklerin de yayımının devam ettiğini anlatan Bakan Nabi Avcı, Yazma Eserlerin Korunması Projesi kapsamında, 137 yazma eserin konservasyonunun tamamlandığını, 5 bin 885 esere düşük sıcaklık uygulaması, 13 bin 271 esere ise kuru temizlik yapıldığını belirtti.
Türkiye’nin yerli yapım izleme bakımından Avrupa'da birinci sırada olduğuna işaret eden Bakan Nabi Avcı, "Türk sinema seyircisinin yüzde 57'si Türk yapımlarını tercih ediyor. Bu gerçekten çok sevindirici." diye konuştu.
Bakan Nabi Avcı, 2002'de 9 yerli filmin vizyona girdiğini, 2015'te bu rakamın 139’a çıktığını vurgulayarak, 2016 Ekim itibarıyla 111 yeni yerli filmin vizyona girdiğini, bu filmlerin izlenme oranların yüzde 48 seviyesinde gerçekleştiğini, izleyici sayısının da 43 milyonu aştığını söyledi.
Ehliyetsiz Kişilerce Sema-Semah Gösterisi Yapmak Yasal Değil
UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'nde Türkiye adına kayıtlı 12 somut olmayan kültürel miras unsuru bulunduğunu anlatan Bakan Nabi Avcı, bunlar arasında Mevlevi Sema törenlerinin de yer aldığına dikkati çekti.
Müracaat edilirken "Sema Törenleri" diye yazıldığı için böyle telaffuz ettiğini aktaran Bakan Nabi Avcı, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bu zaman zaman pek çok yanlış anlamaya ve uygulamaya yol açıyor. Ehliyetli, ehliyetsiz, bilir, bilmez insanlar hem de turistik şov amaçlı, 'Sema Gösterisi' filan diye aslında UNESCO nezdinde tescil edilmiş olan Mevlevi ayin-i şerifini dejenere edecek uygulamalara sapabiliyorlar. Bu onunla karıştırılmamalıdır.
Aynı şey Alevi-Bektaşi ritüeli "semah" diye kayıt edilen ritüelimiz veya ayinler için de geçerlidir. Bunlar usulünce, erbabınca, ehliyetli kişiler tarafından yapılmak zorundadır. Onun dışında, ehliyetli ehliyetsiz, bilir bilmez insanların özellikle bazı turistik tesislerde, bunları turistik gösteri malzemesi gibi yapması aslında yasaktır. Genelgelerimizde bunu hatırlatmamıza rağmen bir kez daha vurgulama ihtiyacını duyuyorum. Sema gösterisi, semah gösterisi adı altıda ehliyetsiz kişiler tarafından tescile uygun olmayan, kriterlere uymayan bu tür etkinlikler düzenlemesi yasal değildir. Ve il kültür müdürlüklerimiz de bu tür çalışmalar yapılan turistik tesisleri de denetlemekle ve müeyyidelerini uygulamakla görevlidirler."
(16.11.2016)